เดิมทีพ่อไวพจน์ไม่ได้ชื่อว่า ‘ไวพจน์’ แต่ชื่อว่า ‘พาน สกุลนี’

เหตุผลที่เปลี่ยนก็เพราะชัยชนะเห็นว่า คำว่า ‘พาน’ นั้นพ้องเสียงกับคำว่า ‘พาล’ ฟังแล้วดูเป็นไม่มงคล ก็เลยไปค้นตำราธรรม จนมาได้ชื่อ ‘ไวพจน์’ คำว่า ‘ไว’ แปลว่า ผู้เฉลียวฉลาด ส่วน ‘พจน์’ ก็คือพูดเป็นหลักเป็นการ เปรียบเสมือนนักปราชญ์ ขณะที่นามสกุลนั้นก็อิงมาจากบ้านเกิดของพ่อไวพจน์นั่นเอง

การได้ไปอยู่วงของชัยชนะ แม้ไม่ได้ขึ้นเวทีบ่อยนัก แต่ด้วยลีลาและน้ำเสียงที่เป็นเอกลักษณ์ โดดเด่นไม่เหมือนกัน ก็ทำให้กลายเป็นนักร้องดาวรุ่งที่ทุกคนต่างจับตามอง

“เราก็หิ้วกระเป๋าตามแก วันหนึ่งก็ได้ร้องวันละ 1-2 เพลง บางทีได้รับรางวัลมากกว่าอีก ตอนนั้นยังไม่ได้อัดแผ่นเสียงเลย เราก็อยู่กับแกสักปีกว่า แกก็บอกอยู่กับพี่คงไม่ไหว เพราะแกไม่มีทุนรอน กลัวลงทุนแล้วจะไม่ได้ทุนคืน”

ชัยชนะก็เลยไปฝากกับครูเพลงชื่อ สำเนียง ม่วงทอง ด้วยความหวังว่าจะพาไปอัดแผ่นเสียงให้ ครูสำเนียงเลยทดลองให้พ่อไวพจน์ทดลองร้องเพลงให้ฟัง หลังร้องได้ 1-2 ท่อน ครูก็บอกว่า “พอแล้ว เอาเลย เตรียมอัดแผ่นเสียง ไม่เกิน 7 วัน”

เพลงแรกที่พ่อไวพจน์ร้องคือ ให้พี่บวชเสียก่อน โดยในส่วนของดนตรีและวิธีการร้อง ครูสำเนียงได้แรงบันดาลใจจากเพลงอีแซว ซึ่งพ่อไวพจน์ร้องให้ฟังมาดัดแปลง จนออกมาเป็นเพลงที่สมบูรณ์

หลังบันทึกเสียงและเปิดตามสถานีวิทยุ ปรากฏว่า ชื่อของไวพจน์ก็เปรี้ยงปร้างติดลมบน นักจัดรายการทุกสถานีต่างเดินทางมาหาถึงบ้าน เพื่อขอนำแผ่นไปเปิดออกอากาศ เพราะแฟนๆ ต่างเรียกร้อง

ผลจากความสำเร็จครั้งนั้น ทำให้ครูสำเนียงตัดสินใจผลักดันให้ลูกศิษย์หนุ่มขึ้นมาเป็นนักร้องนำของวงรวมดาวกระจาย เดินสายไปตามจังหวัดต่างๆ จนโด่งดังไปทั่วประเทศ กระทั่งเวลาผ่านไปได้ 3 ปี ครูจึงแนะนำให้เขาทำวงของตัวเอง พ่อไวพจน์จึงแยกตัวออกมา เมื่อราวปี 2512

ด้วยความเป็นยอดฝีมือที่มีความสามารถรอบด้าน ทั้งเพลงลูกทุ่ง เพลงฉ่อย เพลงอีแซว เพลงเรือ หรือแม้แต่ลำตัด ทำให้วงดนตรีไวพจน์ประสบความสำเร็จอย่างรวดเร็ว มีแฟนเพลงติดตามมากมาย

แต่ที่เรียกว่าโดดเด่นและกลายเป็นสัญลักษณ์จนถึงทุกวันนี้ ก็คือ เพลงแหล่

โดยช่วงนั้นพ่อไวพจน์เริ่มทำวงของตัวเองพอดี แล้วเผอิญได้รู้จักกับครูจิ๋ว พิจิตร ยอดนักแต่งเพลง ซึ่งเคยอยู่กับวงพร ภิรมย์ มาช่วยเขียนเพลงให้ เช่น แบ่งสมบัติ, ลาบวช ฯลฯ เป็นเพลงแหล่ที่โดดเด่น เป็นเอกลักษณ์ ยิ่งมาผสานกับเสียงของพ่อไวพจน์ ก็ยิ่งโดดใจมากขึ้น

เจนภพ จบกระบวนวรรณ นักวิชาการเพลงลูกทุ่ง เคยอธิบายว่า แต่ก่อนไม่มีใครร้องเพลงสไตล์นี้จริงจัง เท่าที่เห็นก็มีแต่ พร ภิรมย์ เท่านั้น แต่ช่วงหลังความนิยมนั้นลดน้อยลงไป เมื่อไวพจน์เข้ามาร้องเพลงแหล่ จึงถือว่าถูกจังหวะพอดี

ยิ่งมาบวกกับปฏิภาณไหวพริบบนเวที เพราะพ่อไวพจน์นั้นถนัดเรื่องการด้นกลอนสด สามารถโต้ตอบได้ทันควัน ไม่นานนักเขาก็เป็นศิลปินที่ดังระเบิด และถูกขนานนามให้เป็น ‘ราชานักแหล่’ ขวัญใจคนไทยเรื่อยมา