แม้ไอเดียและความมุ่งมั่นจะเต็มเปี่ยม แต่ขึ้นชื่อว่าโลกธุรกิจไม่มีคำว่าง่าย!

“ผมเปิดบริษัทโดยมีพนักงานประจำคนเดียวคือ ผม และก็มีน้องที่ทำกราฟิกดีไซน์อีกคนเป็นพาร์ตไทม์ ช่วงแรกๆ ก็มีท้อถึงขั้นถามตัวเองว่ามัวทำอะไรอยู่ เพราะถ้ายังอยู่ในสายงานเดิม คงเติบโตเหมือนเพื่อนๆ แต่อีกใจก็ยังมีแพสชันในสิ่งที่ทำ เพราะเห็นว่าอย่างน้อยมันก็มีคุณค่า จากแต่ก่อนคุณครูจะใช้กระดาษหรือโฟมมาทำสื่อการเรียนการสอน หรือไม่ก็สั่งซื้อจากต่างประเทศ ซึ่งราคาค่อนข้างแพง แต่พอมีเล่นเส้นก็เป็นอีกตัวเลือกหนึ่งที่ทำให้การสอนหนังสือคนตาบอดง่ายขึ้น”

อีกเรื่องที่น่าภูมิใจคือ เล่นเส้นยังช่วยเสริมสร้างการฝึกกล้ามเนื้อมัดเล็ก เพราะปกติเวลาเด็กตาบอดเขียนอักษรเบรลล์ จะใช้วิธีเจาะกระดาษให้เป็นตัวอักษร ทำให้ไม่ได้ฝึกการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กเหมือนเด็กๆ ทั่วไปที่ต้องหัดจับดินสอเพื่อเขียน แต่พอมาใช้เล่นเส้น ทำให้ได้จับปากกาเหมือนคนทั่วไป ได้หัดวาดรูป ก็ได้พัฒนาทักษะนี้และยังได้ฝึกใช้ความคิดสร้างสรรค์ เพื่อถ่ายทอดความคิดออกมาเป็นภาพ

ภาพเหล่านั้นทำให้หัวใจของต่อยิ่งพองโต และอยากเห็นเล่นเส้นเป็นสื่อกลางที่นำไปปรับใช้ในวิชาต่างๆ ได้ ไม่ใช่แค่ในชั่วโมงศิลปะเท่านั้น

“เวลาพูดถึงการวาดรูป หลายคนจะนึกถึงแค่วิชาศิลปะ แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่เลย เราใช้การวาดรูปในทุกวิชา อย่างวิทยาศาสตร์ เด็กอาจวาดรูปต้นไม้เพื่อสื่อสารกับคุณครูได้ว่า สิ่งที่เขาเข้าใจเกี่ยวกับต้นไม้นั้นเป็นอย่างไร หรือถ้าเรียนสังคมก็อาจหัดวาดแผนที่ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ เราต้องพยายามอธิบายและทำคู่มือการใช้งานเล่นเส้นโดยเชื่อมโยงกับหลักสูตรแกนกลางของกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อให้คุณครูเข้าใจและนำไปปรับใช้ในรายวิชาต่างๆ ได้”

เมื่อเริ่มสร้างสรรค์ขึ้นมาแล้ว ต่อก็ตั้งใจอยากให้ดินสอเล่นเส้นเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้กล่องดินสอเติบโตทางธุรกิจได้อย่างยั่งยืน โดยวางกลุ่มเป้าหมายหลัก คือ คนตาบอด ผู้ปกครอง โรงเรียนหรือสมาคมที่เกี่ยวกับคนตาบอด

แต่ในความเป็นจริง ต่อพบว่าแม้หลายคนจะชอบผลิตภัณฑ์ของเขามาก แต่กลับไม่มีใครยอมควักกระเป๋าซื้อเลย!

“ผมเองก็สงสัย ตอนหลังถึงได้รู้ว่า ทุกคนอยากได้นะ แต่เขาอยากให้เราไปหาคนซื้อเพื่อบริจาคให้ด้วย ซึ่งผมก็แปลกใจนะว่า นี่คือ norm หรือสิ่งที่เขาทำกันจนกลายเป็นความเคยชินว่า ถ้าเป็นคนพิการหรือทำงานด้านคนพิการ เขาต้องได้ของฟรี”

ถามว่าพวกเขาไม่มีเงินหรือ? คำตอบของคำถามนี้ อาจไม่สำคัญเท่ากับว่า เหตุใดจึงอยากให้คนที่ใช้จริงเป็นคนควักกระเป๋าซื้อเอง ก็เพราะต่อมองว่า บางครั้งการที่ได้ของฟรีไป อาจทำให้ผู้รับไม่ได้เห็นคุณค่าของสิ่งนั้นเท่าที่ควร ยกตัวอย่างบางโรงเรียนที่ได้รับบริจาคไป ปรากฏว่าไม่ได้เอาไปใช้จริง พอถามว่าทำไม เหตุผลยอดฮิต คือ กลัวพัง กับ เอาไว้ตั้งโชว์ ซึ่งผิดวัตถุประสงค์ของคนทำ

แต่ในเมื่อโลกแห่งความเป็นจริงเป็นเช่นนี้ ต่อเอง ซึ่งเป็นเพียงผู้ผลิตสื่อคงทำอะไรไม่ได้ นอกจากยอมตาม และกลายเป็นว่า สุดท้ายลูกค้าหลักของเล่นเส้น คือ หน่วยงานหรือองค์กรที่สนใจทำกิจกรรมเพื่อสังคม (CSR) จึงสั่งซื้อเพื่อนำไปบริจาค

“ถ้ามองในมุมธุรกิจ ผมโอเคนะ เพราะเราได้ยอดซื้อล็อตใหญ่ ดีกว่ามาขายปลีกทีละไม่กี่ชุด แต่ถ้าในแง่เป้าหมายของคนที่ทำธุรกิจเพื่อสังคม อาจไม่ตอบโจทย์เป้าหมายหลักเท่าที่ควร แต่สิ่งที่เราได้ตอนนั้นก็คือ ตามน้ำไปก่อน เพราะอย่างน้อยก็เริ่มมีตลาดต่างประเทศที่สนใจ เริ่มมีออร์เดอร์เข้ามาจากเยอรมนี ออสเตรีย สหรัฐอเมริกา ยุโรป ซึ่งเป็นกลุ่มผู้ปกครองและคุณครูที่ติดต่อเข้ามา ทำให้เรายังมีกำลังใจ”

แม้เส้นทางจะขรุขระสักหน่อย แต่พอเห็นว่า สื่อการเรียนการสอนที่ผลิตด้วยใจ ได้กลายเป็นเหมือนดวงตาให้เด็กตาบอดมองเห็นผลงานของตัวเองผ่านการสัมผัสเส้นไหม แถมการทำงานนี้ ทำให้ต่อเหมือนได้ดวงตาอีกคู่เช่นกัน ซึ่งดวงตาคู่นี้ ทำให้เขามีมุมมองต่อคนพิการที่กว้างและแตกต่างจากเดิม ก็ทำให้มีแรงที่จะเดินต่อไป

“แต่ก่อนผมก็มองภาพลักษณ์คนพิการเหมือนกับคนส่วนใหญ่ในสังคม คือ เป็นคนที่น่าสงสาร ดังนั้นถ้ามีโอกาสก็อยากเข้าไปช่วยให้คุณภาพชีวิตของเขาดีขึ้น ซึ่งความสงสารนี่แหละ เป็นตัวแปรที่ทำให้สังคมเลือกช่วยเหลือคนพิการแบบสังคมสงเคราะห์ ใช้การหยิบยื่นสิ่งของ เงินบริจาคหรือไม่ก็ไปเลี้ยงอาหารกลางวัน”

แต่หลังจากเห็นว่า แค่มีอุปกรณ์เข้ามาช่วย ก็ทำให้เด็กตาบอดสามารถวาดรูปได้เหมือนกัน เลยทำให้ต้องย้อนกลับมาถามตัวเองว่า หรือแท้จริงแล้ว คนพิการไม่มีอยู่จริง มีแต่สภาพแวดล้อมเท่านั้นที่พิการ เพราะถ้าคนพิการได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม มีอุปกรณ์ที่รองรับ เขาก็จะไม่พิการ

“เปรียบเทียบให้เห็นภาพ สมมติเราไปต่างประเทศ แล้วไม่รู้ภาษาของประเทศนั้น ตอนนั้นมันเหมือนกับเราเป็นคนหูหนวก พูดไม่ได้เลยนะ แต่ถือว่าเราพิการไหม หรือเวลาเราอยู่ในห้องที่มืด ไม่มีไฟ แล้วมองไม่เห็นอะไรเลย เราคือคนพิการหรือเปล่า ถ้าคำตอบคือไม่ใช่ เป็นไปได้ไหมว่า ความพิการที่เป็นอยู่คือปัญหาสภาพแวดล้อม ไม่ใช่ปัญหาของปัจเจกบุคคล”

ความคิดที่ตกผลึกนี้เองได้กลายเป็นแนวคิดพื้นฐานของกล่องดินสอว่า ‘คนพิการไม่มีอยู่จริง’