ภาพความทรงจำในวัยเด็กของอรยาที่มีต้นไม้เขียวขจีรายล้อมอยู่รอบ ๆ ไม่เคยเลือนหายไปกับกาลเวลา แต่เมื่อมองไปรอบตัววันนี้ กลับไม่เหมือนวันวาน พื้นที่สีเขียวถูกแทนที่ด้วยโครงการขนาดใหญ่และตึกสูง จนทำให้อรยา อดีตนักโฆษณาที่ผันตัวมาเป็นนักแปล ก่อนจะมาเป็นอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ บอกกับตัวเองว่า เธอต้องลงมือทำอะไรสักอย่าง เพื่อให้เมืองน่าอยู่ขึ้น 

ก่อนจะมาลงเอยที่ BIG Trees Project อรยาผ่านประสบการณ์ทำงานร่วมกับเครือข่ายภาคประชาชน เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตคนเมืองให้น่าอยู่ยิ่งขึ้นมาหลายโครงการ 

นอกจากจะเป็นสมาชิกของกลุ่ม ‘บางกอกฟอรั่ม’ ซึ่งเป็นการรวมตัวของภาคประชาชนจากหลากหลายสาขาอาชีพ ทั้งนักวิชาการ อาจารย์ แพทย์ สื่อมวลชน ฯลฯ ที่อยากเห็นการเปลี่ยนแปลงของเมือง โดยมีผลงานชิ้นโบแดงที่ภูมิใจมาถึงทุกวันนี้ คือ กิจกรรมถนนคนเดิน ถนนวัฒนธรรม ที่จัดขึ้นที่ถนนพระอาทิตย์ทุกวันอาทิตย์ ซึ่งไม่เพียงเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของกรุงเทพฯ ที่มีถนนคนเดิน แต่ยังจุดประกายให้มีการริเริ่มกิจกรรมถนนคนเดินในอีกหลายเมือง ไม่ว่าจะเป็นที่เชียงใหม่ หรือสงขลา

“เรารู้สึกว่ามันมีเชื้อขึ้นมาแล้วว่า ถ้าเราจะเปลี่ยนแปลงเมือง มันจะไปเปลี่ยนแบบรอนายกฯ สั่งมา หรือรอผู้ว่าฯ ถูกใจ ที่สุดแล้วมันคงนาน แต่ว่าเริ่มทำอะไรที่มันเป็นการทดลอง จำลองให้เห็น ถ้าเกิดคนได้เห็นว่า ถนนเส้นหนึ่งพอเอารถยนต์ออกไป แล้วมีแต่คนเดินเป็นจักรยาน หรือว่าจะเป็นรถเข็นก็ตาม บรรยากาศมันรื่นรมย์กว่าเยอะ จะแวะซื้อหนังสือร้านนี้ จะกินกาแฟร้านนั้น มันเปลี่ยนบรรยากาศไปเลย แล้วก็คิดว่าทำให้ช่วงนั้นถนนพระอาทิตย์ยังเป็นสัญลักษณ์ของการรวมกลุ่มของภาคประชาชน ภาคประชาสังคมเป็นครั้งแรกๆ ของเมืองไทยก็ว่าได้”

อรยายังเป็นสมาชิกของชมรมหรี่เสียงกรุงเทพฯ ซึ่งเป็นการรวมกลุ่มของคนเพียงไม่กี่คน ที่อยากเห็นกรุงเทพฯ เป็นเมืองสงบและมีคุณภาพชีวิตที่ดี โดยเริ่มจากประเด็นใกล้ตัวอย่าง การยื่นจดหมายถึงผู้บริหารรถไฟฟ้าบีทีเอส เพื่อขอให้ลดเสียงโทรทัศน์สำหรับการโฆษณาที่ติดตั้งอยู่บริเวณชานชาลาและในรถไฟฟ้า ซึ่งสร้างความเครียดและรบกวนเวลาพักผ่อนของผู้โดยสาร รวมไปถึงการรวมกลุ่มกับผู้อยู่อาศัยในย่านราชดำริ เจรจากับเจ้าของโครงการก่อสร้างให้เลิกงานตอน 4 ทุ่ม

ขณะที่สันติ ผู้เป็นสามีนั้น ทำงานเป็นที่ปรึกษาด้านการเงิน และไม่ได้มีความสนใจเรื่องสิ่งแวดล้อมเป็นทุนเดิม แต่พอภรรยาสนใจด้านนี้ เลยได้มีโอกาสเข้ามาช่วยงาน ตั้งแต่ตอนที่ทำชมรมหรี่เสียงกรุงเทพฯ จนมาถึงโครงการกรุงเทพฯ เดินสบาย เพื่อปรับปรุงทางเท้าตรงหน้าห้างฯ เซ็นทรัลเวิลด์

“จุดเริ่มต้นของโครงการนี้ เกิดจากเราสองคนไปเที่ยวฝรั่งเศส แล้วเห็นว่าทางเท้าของเขาเดินสะดวกดี ผิดกับบ้านเราที่ทางเท้าเดินไม่สะดวก ทำให้หลายคนไม่อยากเดิน เลยคิดว่าอยากจะกลับมาปรับปรุง โดยเริ่มจากเซ็นทรัลเวิลด์ เพราะตอนนั้นคอนโดฯ เราอยู่แถวราชดำริ” สันติเล่า ก่อนเสริมว่า

“ด้วยความที่เราทำชมรมหรี่เสียงมาก่อน เลยรู้จักกับทางเจ้าหน้าที่เขต ก็เลยไปชวนมาทำโครงการ มีไปชวน กทม. ซึ่งสมัยนั้นคุณอภิรักษ์ โกษะโยธินเป็นผู้ว่าฯ ก็สนใจ แล้วก็ไปชวนผู้ประกอบการที่อยู่บนถนนราชดำริ พวกโรงแรม อาคาร พวกคอนโด สถานทูต กาชาด มาลงขันช่วยกันปรับปรุงทางเท้า เราก็ใช้วิธีว่าหน้าบ้านใครหน้าบ้านมันช่วยกันรับผิดชอบ หลังจากนั้นก็ไปชวน สสส. (สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ) ซึ่งเขายินดีช่วย แถมยังติดต่อกลุ่มคนพิการ เพื่อมาช่วยดูว่า ทางเท้าที่เราสร้างได้มาตรฐาน แบบที่แม้แต่คนพิการ ซึ่งเป็นกลุ่มที่อ่อนแอที่สุดในสังคมใช้ได้จริงหรือเปล่า เพราะถ้าคนพิการใช้ได้ คือทุกคนใช้ได้แน่นอน”

หลังจากได้โจทย์เรียบร้อย โครงการปรับปรุงทางเท้าทั้งหมดก็ใช้เวลาเพียง 2-3 เดือนจึงสำเร็จลุล่วง มีทางลาดสำหรับรถเข็น พื้นถนนเรียบ กว้าง เดินสบาย และยังคงใช้การได้ดีมาจนถึงปัจจุบัน