หลายคนอาจเคยได้ยินชื่อ ‘อากร ฮุนตระกูล’ หลังจากลูกชายคนเดียวของเขา ‘ธนกร ฮุนตระกูล’ ตัดสินใจยกที่ดินกว่า 4,870 ไร่บนเกาะสมุยให้กับทางการ เมื่อปี 2549 เพื่อจัดทำเป็นป่าชุมชน เขตป่าต้นน้ำลำธาร หรือเป็นพื้นที่ป่าสำหรับอนุรักษ์สัตว์ป่าและพันธุ์พืช

ครั้งนั้น ธนกรเคยให้สัมภาษณ์ว่า ช่วงที่อากรยังมีชีวิตอยู่ บรรดาผู้มีอิทธิพลในท้องถิ่นมาเสนอขาย ก็เลยซื้อเก็บไว้เฉยๆ ไม่ได้ทำอะไร เหมือนซื้อกันไม่ให้คนอื่นมาสร้างอะไรเพิ่ม และตั้งใจเก็บไว้เป็นป่าชุมชน ป่าต้นน้ำ สำหรับคนสมุย ซื้อไปเรื่อยๆ กว่า 200 แปลง เมื่ออากรจากไป ก็เริ่มดูแลไม่ไหว มีคนบุกรุกมากขึ้น บางคนร่วมมือกับเจ้าหน้าที่ออกโฉนดโดยไม่รังวัด ทำเอกสารปลอมก็มี จึงตัดสินใจยกที่ดินให้เป็นประโยชน์สาธารณะตามเจตนารมณ์ของบิดา

อากรเป็นนักธุรกิจพันล้าน ครั้งหนึ่งเขาเคยเป็นเจ้าของโรงแรมยักษ์ใหญ่ระดับประเทศ หากแต่สิ่งที่สนใจไม่แพ้กันก็คือ การเมือง ด้วยความเชื่อว่าการพัฒนาใดๆ ต้องตั้งอยู่บนพื้นฐานของความสมดุล ทั้งเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เขาจึงอยากนำความคิด ความฝัน และประสบการณ์ที่สั่งสมมาถ่ายทอดให้สังคมได้รับทราบ

หนึ่งในเวทีสำคัญที่ทำให้ชื่อของอากรยังคงเป็นที่จดจำ คือ การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2539 ครั้งนั้นเป็นการแข่งขันที่ดุเดือดระหว่าง 3 ผู้สมัครดัง คือ พล.ต. จำลอง ศรีเมือง, ร.อ. กฤษดา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา และ ดร.พิจิตต รัตตกุล

แม้เขาจะเคยเป็น ส.ส.กรุงเทพมหานคร ทว่าทุกฝ่ายต่างประเมินตรงกันว่า คงได้คะแนนไม่เกินครึ่งแสน แต่อากรก็ยังคงยืนกรานที่จะลงสมัคร เพราะสิ่งที่คาดหวังไม่ใช่ตำแหน่ง

ในยุคนั้นกรุงเทพฯ มีปัญหาหลายด้าน ทั้งการจราจรติดขัด สิ่งแวดล้อมเป็นพิษ คนกรุงไม่น้อยต่างคาดหวังว่า ผู้ว่าฯ จะมีอิทธิฤทธิ์สามารถดลบันดาลใจให้ปัญหา หายไปในชั่วพริบตา

แต่ในมุมของอากรแล้ว ปัญหาของกรุงเทพฯ เป็นปัญหาเชิงโครงสร้าง ถ้าจะแก้ไขก็ต้องแก้ด้วยนโยบายระดับชาติ ซึ่งอาจกินเวลา 10-15 ปี และผู้ที่จะแก้ปัญหาได้ก็มีแต่รัฐบาลเท่านั้น เขาจึงตัดสินใจลงสมัคร เพื่อบอกความจริงให้ประชาชนได้คิดว่าต้นเหตุของปัญหาที่แท้จริงอยู่ตรงไหน และควรแก้ไขอย่างไร

“ผมว่า กทม.เป็นคนป่วย เป็นมะเร็งขั้นที่ 2 ซึ่งการรักษาต้องใช้หมอผ่าตัด นอกจากหมอผ่าตัดจะต้องมีหมอยาอีก ผ่าตัดเสร็จต้องมีการฉายแสง เพื่อให้ชัวร์ว่าไอ้เชื้อมะเร็งมันจะตายหมด มีการฉีดทำคีโมเทอราปี เพื่อไล่ฆ่าตัวมะเร็งทั่วร่างกาย.. การรักษาจึงต้องยาวนาน ต้องเจ็บปวด แต่คน กทม. เขาคิดว่าตัวเองเป็นไข้หวัดใหญ่ เขาต้องการหมอที่มาถึง ฉีดยา 2 เข็ม บอกอีก 3 วันแล้วก็หาย”

ทางออกเดียวที่อากรเชื่อว่าแก้ปัญหาได้ คือทำยังไงก็ได้ให้กรุงเทพฯ เล็กลง

ที่ผ่านมา กรุงเทพฯ มีลักษณะโตเดี่ยวมานานกว่า 40 ปี คนกว่าครึ่งล้วนแต่มาจากภูมิภาคต่างๆ ทั่วประเทศ เพราะเชื่อว่าอยู่เมืองกรุงย่อมรวยกว่า เจริญกว่าอยู่บ้านนอก ที่สำคัญหน่วยราชการ บริษัทห้างร้านใหญ่ๆ เกือบทุกแห่งล้วนกระจุกตัวอยู่ที่นี่ ทำให้ความเหลื่อมล้ำยิ่งสูงมากขึ้นเรื่อยๆ

อากรมองว่าหากปล่อยให้สถานการณ์เป็นเช่นนี้เรื่อยๆ ไม่แน่ต่อไปคนกรุงเทพฯ อาจต้องขี่คอกันก็เป็นได้

“ผมอยากเห็น กทม.เหลือคนแค่ 6 ล้านคน พยายามชักจูงให้คน 4 ล้านคนออกไปอยู่ต่างจังหวัด ลองคิดดู ถ้า กทม.เหลือแค่ 6 ล้านคน ใช้เวลาอีก 10 ปี กทม.ก็น่าอยู่ เมื่องไทยก็น่าอยู่ด้วย”

เพราะฉะนั้นหากต้องการให้ประเทศไทยโตขึ้นก็ต้องทำให้ทุกภูมิภาคมีงาน เงิน ที่อยู่อาศัย โรงเรียน มหาวิทยาลัย ถนนหนทาง มีรายได้และความเป็นอยู่ที่เสมอภาค เท่าเทียมหรือไม่ด้อยกว่าเมืองหลวงมากนัก โดยเขาจัดทำนโยบายออกมา 5 ข้อ ประกอบด้วย

หนึ่ง-คือลดภาษีรายได้นิติบุคคลให้บริษัทที่ลดทุนในต่างจังหวัด ให้เหลือ 10 เปอร์เซ็นต์ เพื่อสร้างงานในพื้นที่ พร้อมกำหนดว่าบริษัทเหล่านั้นต้องมีสำนักงานใหญ่ มีผู้บริหารและพนักงานในพื้นที่ 9 ใน 10 เพื่อป้องกันการแอบจดทะเบียน

สอง-ย้ายหน่วยราชการ รัฐวิสาหกิจที่ไม่จำเป็นต้องอยู่ในกรุงเทพฯ ออกไป ทั้งการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค การประปาส่วนภูมิภาค กรมประมง กรมปศุสัตว์ กรมป่าไม้ กรมทางหลวง ฯลฯ

สาม-ยกเลิกงบ ส.ส. และเปลี่ยนมาจัดสรรงบประมาณพัฒนาจังหวัดต่างๆ อย่างยุติธรรม โดยอัตราที่เหมาะสมคือประชาชน 1 คน คนละ 1,000 บาท

สี่-นำที่ดินของรัฐที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ ทั้งกรมธนารักษ์ การรถไฟแห่งประเทศไทย มาพัฒนาเป็นสวนสาธารณะ สนามเด็กเล่น ห้องสมุด สนามกีฬา

และห้า-ยกเลิกระบบผูกขาดสินค้า เช่นโทรศัพท์มือถือ สุรา เพราะการผูกขาดคือเผด็จการทางเศรษฐกิจ ในขณะที่การแข่งขันทำให้เกิดการพัฒนา และส่งผลดีต่อผู้บริโภค

การนำเสนอไอเดียของอากรครั้งนั้นเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์ไม่น้อย บางคนบอกว่าเขาบ้า บางคนแย้งว่าถ้าโยกคนจากกรุงเทพฯ ไปข้างนอก ก็เท่ากับผลักภาระให้ต่างจังหวัด ซึ่งอากรมองว่า ปัญหานี้เป็นธรรมชาติของเมืองที่เจริญแล้ว สิ่งสำคัญคือการเตรียมมือตั้งแต่เนิ่นๆ อย่างการวางผังเมืองให้เหมาะสม และอีกไม่น้อยบอกว่า เขาลงผิดสนาม ความจริงควรไปลงสมัคร ส.ส. แล้วเป็นรัฐมนตรีดีกว่า แต่อากรรู้ดีว่า เวทีนั้นอาจไม่มีประโยชน์เท่าใดนัก

“ผมเคยคุยให้เพื่อน ส.ส. เพื่อนรัฐมนตรีฟังทั้งในพรรคที่สังกัด รวมทั้งพรรคอื่นๆ แต่ไม่มีอะไรเกิดขึ้น เขาบอกว่ามันเป็นนโยบายระยะยาว ผมก็พยายามขาย ผลักดันให้เป็นนโยบายของรัฐ ผลกลับมาคือทุกฝ่ายเฉยๆ คราวนี้ก็เลยมาลองสมัครผู้ว่า กทม.บ้างลองดูว่าใครเขามีความคิดอย่างไร”

แม้สุดท้ายการเลือกตั้งจะจบลงด้วยความพ่ายแพ้ แต่อากรก็มองว่า คะแนนเสียงที่ได้รับก็ไม่ต่างจากการแสดงประชามติของประชาชน เพราะลำพังเขาพูดคนเดียวก็คงไม่มีใครฟัง และสิ่งเหล่านี้ก็จะถูกสะท้อนไปยังรัฐบาล และพรรคการเมืองแต่ละพรรค ซึ่งอาจต้องนำแนวคิดเหล่านี้ไปปฏิบัติอย่างจริงจัง เพื่อแก้ปัญหาของประเทศไทย

“ผมไม่ต้องการมีอำนาจ แต่ผมต้องการมีอิทธิพลต่อความคิดของคน”